Πραγματοποιήθηκε η σύσκεψη της ΚΟΒ Υγείας της ΤΕ Ηρακλείου του ΚΚΕ με θέμα: «Οι εξελίξεις στον κλάδο της υγείας-πρόνοιας. Οι θέσεις του ΚΚΕ.» χθες Τετάρτη 18 Ιούλη με ομιλητή τον Γιώργο Νάνο, μέλος της ΚΕΟΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνο του τμήματος της ΚΕ για την Υγεία-Πρόνοια. Η σύσκεψη οργανώθηκε προς τιμήν των 100 χρόνων ζωής και δράσης του ΚΚΕ.
Ο Γιώργος Νάνος στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Ο ΣΥΡΙΖΑ συχνά πυκνά προβάλλει το ρεαλισμό των συνθηκών, των συσχετισμών, της κρίσης, της “καμένης γης που παρέλαβε” για να δικαιολογήσει τη συνέχεια της αντιλαϊκής πολιτικής με το γνωστό επιχείρημα ότι “Αυτά τα μέτρα δεν είναι η δική μας πολιτική, αλλά είμαστε υποχρεωμένοι να τα πάρουμε”. Να σταθεροποιηθούμε, να βγούμε στο ξέφωτο προκειμένου να υλοποιηθεί το σχέδιο υπέρ του λαού. Τα ίδια ακριβώς – ανεξάρτητα τη φρασεολογία – έλεγαν και το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ αντίστοιχα.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία 30 χρόνια τα κόμματα των αστικών κυβερνήσεων μπορεί να κονταροχτυπιώνται και στο πεδίο της υγείας όμως η κριτική που κάνουν αφορά σε ζητήματα “ικανότητας”, “σχεδιασμού”, “νοικοκυροσύνης”, αντιμετώπισης της “σπατάλης” , της “διαφθοράς” κλπ.
Αυτό εξηγείται από τη στιγμή που στρατηγικά δεν έχουν καμία διαφορά όσον αφορά την προσήλωσή τους στην καπιταλιστική οικονομία και ανάπτυξη στην ανταγωνιστικότητα και την αναθέρμανση της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων. Αυτό όμως – το οποίο αποτελεί νόμο της καπιταλιστικής οικονομίας – απαιτεί ακόμα πιο φτηνή εργατική δύναμη με μείωση του μισθολογικού και του μη μισθολογικού κόστους που σε αυτό – το μη μισθολογικό κόστος – υπάγονται όλα όσα σχετίζονται με την υγεία – πρόνοια, δηλαδή την αναπαραγωγή και τη διατήρηση της ικανότητας της εργατικής δύναμης να μπαίνει στη διαδικασία της εκμετάλλευσης.
(…) Τις εξελίξεις, τα μέτρα, στην Υγεία – Πρόνοια – Ειδική Αγωγή – Φάρμακα κλπ., δε μπορούμε να τα δούμε έξω από τον πυρήνα που τις διαμορφώνουν και δεν είναι άλλος από τις εκμεταλλευτικές σχέσεις της οργάνωσης της κοινωνίας και της ανάπτυξης της οικονομίας. Όπως σωστά θέτουμε το ερώτημα “ανάπτυξη της οικονομίας από ποιον για ποιον” έτσι πρέπει να θέτουμε και το ερώτημα για την ανάπτυξη του συστήματος υγείας – πρόνοιας – φαρμάκου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ βέβαια έχει αναλάβει τώρα πρωταγωνιστικό ρόλο να κρατήσει ζωντανή την αντίληψη περί “ανθρώπινου καπιταλισμού”, με τη “Δίκαιη ανάπτυξη” που θα ωφεληθούν εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενοι, δουλεύει την πολιτική των “ελάχιστων απαιτήσεων” για τους εργαζόμενους, ενισχύει την αντίληψη της ενοχής για το εύρος των παροχών στην υγεία – πρόνοια – φάρμακο που τα απολαμβάνουν “όσοι δεν έχουν ανάγκη” σε βάρος αυτών “που πραγματικά έχουν ανάγκη”. Έτσι να φαίνεται ως αποκατάσταση της αδικίας η πολιτική του “παίρνω από τους φτωχούς – μισοφτωχούς για να δώσω κάτι στους εξαθλιωμένους”.
(…) Τώρα στη συγκεκριμένη περίοδο δυσκολίας στην ανάκαμψη – πρόβλεψη για αναιμική και προσωρινή – η τάση είναι για γενικευμένη συμπίεση προς τα κάτω όσον αφορά τόσο τις παροχές όσο και τους όρους δουλειάς των υγειονομικών. Ουσιαστικά στον τομέα της υγείας – παροχές, ανάπτυξη υποδομών, χρηματοδότηση, όροι δουλειάς κλπ.- εκφράζονται όλα τα στοιχεία που είναι γέννημα – θρέμμα του εκμεταλλευτικού χαρακτήρα του καπιταλιστικού συστήματος. Σχεδόν πλήρης επικράτηση της ατομικής ευθύνης για την αντιμετώπιση των λαϊκών αναγκών, διεύρυνση του μέρους των υπηρεσιών που είναι επί πληρωμή (άμεση – έμμεση), παροχές που έχουν στην πράξη τυπικό χαρακτήρα (π.χ. προληπτικές εξετάσεις που όμως δεν μπορούν να γίνουν διότι λείπει προσωπικό και εργαστήρια), δραστική μείωση των κρατικών – ασφαλιστικών δαπανών στην υγεία – πρόνοια, αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών στον κλάδο υγείας, αύξηση του μέρους των εργαζομένων με προσωρινή και ελαστική σχέση εργασίας.
Όλα τα παραπάνω – και πολλά άλλα που μπορούμε να φέρουμε σαν παραδείγματα είναι επιμέρους στοιχεία που συνθέτουν την εικόνα μιας ανάπτυξης που το χαρακτηριστικό της είναι η όλο και μεγαλύτερη αντίθεση ανάμεσα στις τεράστιες δυνατότητες που δημιουργεί η παραγωγικότητα της εργασίας, η τεράστια δυνατότητα της σύγχρονης επιστημονικής γνώσης, το πολυάριθμο υψηλής εξειδίκευσης υγειονομικό προσωπικό, τα σύγχρονα φαρμακευτικά και τεχνικά μέσα και το φαινόμενο της σχετικής ή και απόλυτης απομάκρυνσης των λαϊκών στρωμάτων να τα αξιοποιούν. Αυτό πρέπει να συνειδητοποιηθεί σαν αντικειμενικό – σύμφυτο πρόβλημα του χαρακτήρα του σημερινού συστήματος διότι όλα καθορίζονται με το κριτήριο του “κέρδους”, της “ανταγωνιστικότητας” και όχι με το κριτήριο της ικανοποίησης των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Εκφράζεται όπως λέμε ένα σύστημα που έχει “σαπίσει” που έχει περάσει – χρόνια τώρα – στη φάση που καταστρέφει που αποτελεί εμπόδιο για την ανάπτυξη παρά μόνο εκεί που προσδοκά κέρδος.
(…) Στην ΠΦΥ ιδιαίτερα αντανακλάται η αστική αντίληψη και πολιτική που ενώ ο βασικός της πυρήνας είναι η πρόληψη και πριν απ’ όλα πρέπει να απευθύνεται στους υγιείς πριν αρρωστήσουν, αυτό αποτελεί ανεπίτρεπτο κόστος και σπατάλη.
Ο εκμεταλλευτικός χαρακτήρας αυτού του κοινωνικού οικονομικού συστήματος είναι σε αντίθεση με την ουσία της ΠΦΥ δηλαδή την Πρόληψη. Όταν στο πλαίσιο της καπιταλιστικής οικονομίας επιδεινώνονται συνολικά οι όροι ζωής της εργατικής τάξης, των λαϊκών οικογενειών, στα ζητήματα της σίτισης, στέγασης, συνθηκών δουλειάς, ανεργίας, μείωσης μισθών και συντάξεων, περικοπή των διακοπών, στέρηση της θέρμανσης κλπ., δηλαδή όταν επιδεινώνονται όλοι οι όροι που συνιστούν τους παράγοντες φθοράς της υγείας του λαού, δε μπορεί να υπάρχει προάσπιση και προαγωγή της υγείας όπως ισχυρίζεται η Κυβέρνηση ότι στοχεύει με την πολιτική της.
Η μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ που προώθησε η Κυβέρνηση εντάσσεται στη γενικότερη πολιτική της προκειμένου να μειωθούν παραπέρα οι κρατικές και ασφαλιστικές δαπάνες για την ανάπτυξη, στελέχωση και τις παροχές των δημόσιων μονάδων ΠΦΥ. Η ίδια η ΕΕ, το ΔΝΤ, οι Κυβερνήσεις, επιστημονικοί σύλλογοι και εταιρείες, αστοί επιστήμονες με αντικείμενο τα οικονομικά της υγείας, άλλα αστικά επιτελεία, έχουν κοινή θέση ότι από την ΠΦΥ εξαρτάται η μείωση των κρατικών και ασφαλιστικών δαπανών αποκατάστασης της υγείας για το λαό. Στη βάση αυτή η κυβέρνηση αλλάζει τον τρόπο που θα γίνεται «η αγορά υπηρεσιών υγείας» μέσω του οικογενειακού γιατρού προκειμένου, όπως λένε, να περιοριστεί το «κόστος» που προκαλεί στο σύστημα ο ασφαλισμένος. Ο οικογενειακός γιατρός θα λειτουργεί σαν «κόφτης» ώστε πρακτικά να διασφαλίζει – και μάλιστα έναντι ποινής – ότι αυτά που θα «στοιχίζει» ο ασφαλισμένος στα ασφαλιστικά ταμεία, δε θα υπερβαίνουν το όριο των πετσοκομμένων προϋπολογισμών. Όμως η λογική του κόστους , είτε αφορά την πρόληψη είτε τη θεραπεία και αποκατάσταση οδηγεί σε αδιέξοδο για την υγεία του λαού.
Η kυβέρνηση προπαγανδίζει ότι οι Τοπικές Μονάδες Υγείας (ΤοΜΥ) αποτελούν επιπλέον ενίσχυση της Δημόσιας ΠΦΥ. Αυτό θα ίσχυε εάν αποτελούσαν αποκεντρωμένες μονάδες ενός αναπτυγμένου κρατικού συστήματος ΠΦΥ με επαρκή σε αριθμό, σε στελέχωση και εξοπλισμό κρατικών Κέντρων Υγείας που θα μπορούσαν να ανταποκριθούν στις σύγχρονες ανάγκες της πρόληψης, θεραπείας και αποκατάστασης, εξειδικευμένα κατά φύλο, ηλικία, πάθηση, έγκαιρα και αποτελεσματικά κοντά στον τόπο κατοικίας, σπουδών, άθλησης, εργασίας κλπ. Κάτι τέτοιο όμως, όχι μόνο δεν υπάρχει αλλά αντίθετα ενισχύεται ως καρικατούρα και υποκατάστατο «σύστημα» ΠΦΥ.
Δεν κάνουμε κριτική επειδή η Κυβέρνηση καθυστερεί την υλοποίηση του σχεδίου αλλά τι σηματοδοτεί η υλοποίησή του. Άλλες δυνάμεις διαπραγματεύονται μεγαλύτερο μερίδιο για την εφαρμογή του αντιλαϊκού σχεδιασμού. Π.χ. ο αντιδραστικός χαρακτήρας και περιεχόμενο της “Ελεύθερης επιλογής γιατρού”.
(….) Γι’ αυτό λέμε ότι όποια πλευρά των προβλημάτων στην υγεία και αν πιάσουμε βγαίνει στην επιφάνεια η ανάγκη άλλης οργάνωσης της κοινωνίας και της οικονομίας που να έχει κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες. Κάθε πτυχή του προβλήματος και της λύσης του συνδέεται με αυτήν την προοπτική.
Ο αγώνας για τα ζητήματα της λαϊκής υγείας αποτελεί κρίκο για να ωριμάζει, να συνειδητοποιείται και να υιοθετείται όσο γίνεται από περισσότερα λαϊκά στρώματα η πρόταση του Κόμματος για τον λαϊκό δρόμο ανάπτυξης. Με αποκάλυψη των χρεοκοπημένων επιχειρημάτων της Κυβέρνησης περί δήθεν “δίκαιης καπιταλιστικής ανάπτυξης”, με “κοινωνικό πρόσημο” κλπ. Μέσα από την ανάπτυξη της αυτοτελούς δουλειάς του Κόμματος να συνειδητοποιείται η ανωτερότητα του επιστημονικού κεντρικού σχεδιασμού της οικονομίας από τη Λαϊκή Εξουσία που μπορεί να κατοχυρώσει καθολικά ένα σύγχρονο και δωρεάν κρατικό Σύστημα Υγείας και ένα κρατικό φορέα έρευνας, παραγωγής και δωρεάν διάθεσης φαρμάκων, εμβολίων κλπ.
Επομένως είναι σημαντικό το καθήκον – η ανάγκη της ανάπτυξης της πάλης, της ισχυροποίησης του εργατικού κινήματος, της κοινωνικής συμμαχίας με το τμήμα εκείνο των φτωχών – μικρών αυτοαπασχολούμενων επαγγελματιών αλλά και της ισχυροποίησης του ΚΚΕ πριν απ’ όλα στην εργατική τάξη με τα σύγχρονα χαρακτηριστικά της να διευρυνθεί το τμήμα εκείνο που θα υιοθετεί και θα παλεύει με τις θέσεις και την πολιτική του ΚΚΕ. Φυσικά όλα αυτά πρέπει να γίνονται στο έδαφος της πάλης για καθετί που απασχολεί τη λαϊκή οικογένεια, τους εργαζόμενους. Δεν υποτιμάμε τίποτα. Κάθε επιμέρους πρόβλημα το αξιοποιούμε, διεκδικούμε απόσπαση λύσης φροντίζουμε να το αξιοποιούμε ως κρίκο που συνδέει με την αποκάλυψη της αιτίας και των προϋποθέσεων για την οριστική λύση.»
Μετά την ομιλία ακολούθησε συζήτηση με τους παρευρισκόμενους, για προβλήματα που τους αφορούν και για την πείρα που προκύπτει από τη δράση του Κόμματος στους χώρους της δημόσιας και της ιδιωτικής υγείας.
